Adda iti Apo Dios ti Kaasi, Adda ken ni Asseng ti Diskarte

“SI T-bone lang ang may problema,” kinuna ti formator-mi idi impakaammona ti resulta ti medical examination-mi a kandidato iti nobisiado iti Order of Friars Minor.

Siak daydiay T-bone. Pinanaganandak iti kasta gapu ta nakaruruar ngamin dagiti tulangko— agdudusol, agtutunnal. Iti ababa a pannao, sobra ti kinakuttongko. Sa pay bassit. Okey koma latta kaniak no pinanagandak iti ‘piit’.

Ay ket naklaatak iti kuna ti formatormi. Agasem ket dosekami sa siak laeng ti addaan parikut iti salun-at? Nupay diak ilibak, nalaka a mabambannogak ken nakarikrikut a puzzle kaniak ti diak pulos ilulukmeg. Ngarud, napasingkedanen dagiti buteng iti kaunggak nga adda a talaga parikutko iti salun-at.

Ket immappayaw dagiti lagip ti kinaubingko. Daydi near-death experience-ko idi agtawenak iti tallo-lima. Daydi panagbagbagkat ni nanangko kaniak a mapan ageskuela ta diak makapagna. Daydi diak panagsuot iti shorts gapu ta kasla burrarawit dagiti gurongko. Daydi pannakaabakko iti gabbo gapu ta nagkurangak iti resistensia. Ken aminen a rikut ti maysa nga ubing nga addaan parikut iti salun-at.

Tapno umababa daytoy nga estoria lalo ket kasla met la summary daytoy tapno laeng adda masuratko ita, imbilinda a mapanak iti Philippine Heart Center para iti ECG. (Diakon malagip ti itsura ti aglawlaw gapu ta sinallukbannakon ti panagdadanag.) Sadiay nakitada nga adda problema ti pusok. Congenital heart disease— nakayanakan a sakit iti puso. Ti nagan ti sakit: ventricular septal defect. Addaan kano iti abut ti pusok iti kas iti rukod ti piso (daytoy us-usarentayo ita).

“Ania ti aramidek ngarud, Doktora?” agtigtigergerak a nangsaludsod.

“Masapul nga agpaoperaka.”

Ad-addan a nagtigergerak. Umuna, gapu iti pannakaoperak. Maikadua, gapu iti kuarta a mabusbos. (Nangnangngegko ngaminen a daytoy a sakit, karaman kadagiti sakit dagiti babaknang. A no saanka a baknang, kayatna a sawen, awanen ti tiansam nga agbiag ta dagiti laeng babaknang ti makabael a mangpaagas itoy.)

“No diak maoperaan, ania ti mapasamak kaniak?”

“Dimo abotenen ti kuarenta.” (Agtawenak laeng idi iti 21.)

“Ket no agpaoperaak?”

“Agbiagka a kas gagangay.”

“Agpaoperaak ngarud, Doktora. Ania ti aramidek?”

NUPAY inkeddengko ti nagpaopera, iti panagsublik iti lugarmi, sineknannakon ti naidumduma a pannakaaliaw ken ad-addan a panangay-ay iti bagi. Siak ngamin ti tao a no mabalbalin, diak koma kayat ti agbalin a dagensen iti sabali, nangruna iti pamiliak.

Ket diak la ngaruden makaipaay iti material a pagsaliwanwanan it pamiliak, adda pay laeng manen daytoy a parikut.

Ngem napatak ketdi ti panggepko: ti maoperaan ket agbiag a kas gagangay. Gapu ta nagadu dagiti bambanag a kayatko nga isayangkat.

Isu a ti umuna nga addang nga inaramidko sakbay a nagawidak iti probinsia, nagpakadaak iti Order. Imbagak a saan a ti sakitko ti makagapu. Ta no daydiay ti rasonko, didak koma pinalubosan ketdi lalo a tinulongandak. Nga isu met ti talaga a liniklikak— a ti Order ti mangpaagas kaniak. Gapu ta diak kayat a maminpinsan ket dagiti papadi ti pakautangak iti naimbag a nakem. Kasanon no dumtengto ti panawen nga aglasatak iti krisis ket eventually, ag-decide a rummuar? Di pay ketdin mapabasolnak nga awanan iti utang a naimbag a nakem.

Ket inkeddengko a sarangtek daytoy a parikut nga awan ti madaldalapusko a tao.

Ngem nagriroak. Umuna a naapektaran ti pamiliak. In-inut, imbaklayda met dagiti dagensen a nangsallukob kaniak. Madlaw ti in-inut a panagimres dagiti nagannakko. Diak mapabasol ida ta iti kaamaan a nakasimsimple dagiti parikut, kasla kanibusananen ti lubong no umappayaw iti kas itoy a problema a pakaseknan ti biag ti anakda, nga inauna pay met.

Ken siak. Nupay ibagak a napigsa ti pakinakemko, iti initial nga stage daytoy a pagteng ti biagko, kaslaak nakutoran a kakok a dina ammo ti pagkamanganna. Diak napnapan kadagiti yeskediulda a check-up. Naginumak. Nagsigarilioak. Sinaktak ti nakemko iti panagarem ken pannakabastedko. Tinorture-ko ti pusok. Tapno gunggonanana, kunak man, a napnapan iti bagik.

Agingga a naitim-ogak. Daytoy ket kalpasan nga intext-nak ti maysa a babai nga inaremko a kunana: pasensiakan. Diak makita it bagik a sika ti kaduak a tumaeng.

Gaddemet.

Simmaruno ngarud nga inaramidko, ti marisut ti problemak iti pagpaoperak. Kasla ketdin naglukais nga agsapa ti panunotko ket nalagipko dagiti kakabagian ni tatang idiay Hawaii. Kaamaan daytoy ti kabsat ni lilangko (ti ina ni tatang). Ket inturturedko ti nagsurat. Ti malagipko a linaon ti suratko: Kayatko pay ti agbiag ta adu dagiti nasasayaat a bambanag a kayatko nga ipatungpal saan a para iti bagik no di ket para iti sabali a tao.

Ket Dios ti agngina, ta dagus a nagpaw-itda. Door to door. Aglaplapusanan. Impatokon daydiay a napintas a senial nga agbalin a positibo ti resulta ti lasatek nga operasion.

Maikadua nga inaramidko, sinurotkon ti balakad dagiti doctor. Right food, no alcohol ken sigarilio, moderate met iti panagarem (adda met karelasionko kadagita a gundaway idi ngem adda iti adayo ken amangan ta siak laengen ti mangibilbilang a kasta).

Maikatlo nga inaramidko, tinungpalko ti inkaubingak a pagesman. Ti panagsurat iti Bannawag. Kinapudnona, adda idin dua a daniwko nga impablaak ti nasao a magasin ta nagi-submitak idi addaak pay iti seminario; ken adda maysa a sarita a na-reject banag a nangaw-awagan ni Apo Prodie Padios kaniak. Ket gapu ta makitak a napintas a wagas a panangirakurak met kadagiti nabalitokan a pampanunot (kasta ti pammatik idi), sineriosok daytoy a panggep. Nagbalin ngarud a linglingayko ti panagsuratsurat kadagiti Ilokano a daniw ken sarita bayat ti panaglasatko kadagiti proseso a masapul para iti pannakaopera. Medio naballigi met daytoy ta naam-ammok dagiti inkakaubingak a nagrukrukbaban, ken nangabak met iti tay-ak ti amateur dagiti sinuratko a sarita. Daydi GF Convention idi 2001 a nakakitaak dagiti mannurat, ad-addan a naglukat ti panunot ken rikna iti maysa a posibilidad nga ad-adda a nangpakired kaniak tapno malasatko daytoy a parikutko.

(Ituloykonto no rabii ket medio saanen a literary ti tarayna ken makariknaakon iti pressure ta masapul pay a sumrekak iti opisina)


Narugian a nasurat ita July 12, 2011, ti maikasangapulo nga anibersario ti pannakaoperak iti puso.

Comments

Popular posts from this blog

VOICE TAPE

ARIEL SOTELO TABAG

Samiweng ni Ayat