TI MISION NI ASIONG

Ti Mision ni Asiong
Sarita ni ARIEL S. TABAG

“Ammom, Asiong,” kinuna ti lalaki a nakaturong ti imatangna iti aglanglanga a laptop. “Adda dagiti naituding nga umayko sukonen ngem naliwayak!”


DI napupuotan ni Asiong, pagam-ammuan la ta adda metten iti nakasipsipnget ken nakail-ilet a desdes— nagdadakkel a nagrerekket a puon ti balite ti adda iti agsumbangirna. Dina ammo ti laud ken daya. Pagam-ammuan ta maysa nga anniniwan ti nangibalikas iti “surotennak” a kunam la no naggapu iti tukot ti daga ket pagam-ammuan, kasla binungonen iti rinibu a kulalanti ti anniniwan. Dagus a nabatombalani ni Asiong a simmurot iti lalaki a kasla nabungon iti lawag iti ayatna a mangpanaw iti ayanna a kasipngetan. Ngem nakaparpartak met ti pannagna daytoy, nga uray impanna aminen a kabaelanna a mangkamat, dina latta magam-udan. Agingga nga in-inut a bimmasbassit a bimmasbassit ti lawag agingga a kunam la no timmayoken ken nagbalin laengen a kumiraykiray a bituen a mangsilsilnag iti dalanna. Sa in-inut metten a maid-iddep agingga nga agkarkarawa man met laengen ni Asiong. Sa nadlawnan ti in-inut a panangrugma kenkuana dagiti balite. Wenno ti in-inut a panangigup kenkuana ti mangliwengliweng a kasipngetan. Nagriaw iti uray la.

“Hoy!”

Nagangek ni Asiong idi adda agdisso a nadagsen a banag iti bakrangna. Nagkayaw-at a giddato ti panagmulagatna. Nakitana nga isagsagana manen ni Pato nga ikugtar ti kanawanna.

“Boss, tsip, sarhento!” Nagkarangkang ni Asiong a nangisangga kadagiti takiagna a bulonna a bimmangon. “Apay, ‘niat’ basolko?”

“Lokdit! Agung-ungorka! Disturbarem ti pannaturog ti tao!” kinuna ni Pato a kunam la no awanda iti pagbaludan ket karbenganda ti maaddaan iti ulimek iti leppas pangngaldaw. “Bimlad la ketdi ti utong a sindam iti kakasla gemgem isu a nabatibatka!”

Nagtilmon ni Asiong ta nagmaga ti ngiwat ken karabukobna. Nabatibat? Ngem kasla ketdin pudno ti dakes a tagainepna. Kinapudnona, agkidmakidmat iti suli ti panunotna ti anniniwan a nabungon iti lawag.

Pinagtubbogna ti ngadasna sa nagtilmon. Nalagipna ti pinangaldawda a pinablad nga utong. No di ket langgong met dagitoy padana a balud. Impasidada kenkuana ti agarup kagudua ti bingayda ta agsidada kano met ti adda ramanna inton rabii. Naburburtiaan pay iti panagkakatawa ken panagaapirda.

“Kasaonaka kano ni Boss!” pinagaw-atan ni Pato iti tapis.

Bimmara. Nangemkem. Dandani ipukkawna iti rupa daytoy kasangsangona ti “Pato! Pato!” a segun kadagiti naam-ammona iti daytoy a pagbaludan, kagura la unay daytoy dayta a birngasna a pimmatpatayanna pay. Nabalud kano ngamin daytoy ta nagarang iti sangatrak nga itlog ti itik. Dina ketdi ammon no apay a Pato met ti imbirngasda imbes nga Itik.

Ngem dagus a naukas ti panangemkem ni Asiong ta ni Warden Arreola ti boss a kuna ni Pato. Malipatanna amin a madi a marikriknana no makangngeg iti banag a mangipalnaad iti posibilidad a mabalin nga iruruarna iti daytoy nga impierno. Kas koma iti nagan ti abogadona, wenno nagan ti politiko nga am-ammo nga agup-upa ti pumatay. Ket iti daytoy a gundaway, ni Warden Arreola a pangulo daytoy a district jail iti maysa nga ili iti amianan a Cagayan.

Wen, a, ta manmano met a makisao iti balud ni Warden. Napaneknekannan a no di man dagus a rummuar, sumagmamano nga aldaw wenno makalawas, didan makita ti alimunumon ti balud a nakasao ti warden. Adda ketdi dagiti naisayangguseng a “linitak” met laeng dagiti tao ti mabigbig a tao a nangiruar iti daytoy a balud kalpasan a naiwakasna ti mabalin a napagnumuanda a mision.

Ngem no isuna ti maipaayan iti kasta a gundaway, ikarina iti asino man a demonio a dina la ketdi itulok a matiliwdanto pay. No makaiggemto pay met la ketdi iti igam— ta dida la ketdi ikkan iti sinsinan-kuansit a paltog no isuna ti maibaon a lumitak. Ania laengen ti serbi ti lima a tawen a panagbambantayna iti mano ektaria a piskeria iti an-anak ti rasa a kukua ti agdama a mayor ti ilida? Bayat ti panagin-inanana, pagsursuruanna a sirigen iti eskopeta dagiti aggudgod a dua a ramayan nga Imelda fish iti piskeria. Idi agangay, kalibre .38 nga intalek ti amona idi bumara a bumara ti negosio ti an-anak ti rasa iti nasao nga ili. Irasonna met no kua nga adda makitana nga umas-assibay a tao no kasta a paglalangsotanna a sirigen ti kamaudi wenno kamauna ti mayaw-awan a kalding a mangngatingat kadagiti nagtubo a kawkawwati wenno ipil-ipil iti siit-siitan nga alad ti kapiskeriaan, a dagiti awan gasatna, limed a partien ken pindangenna sa in-inutanna a pabulonan iti GSM blue, lalo no kasta a makalikuden dagiti komprador ti amona a dida man la nalagip a papetpetan iti ar-arak ti petakana.

“Ket ‘niat ur-urayem pelang, lokdit!” ginalpit manen ni Pato.

Saanen a nagun-uni ni Asiong. Nakalaglag-an ketdi ti riknana a nangsimpa iti bagina sa nagturong iti ridaw a rehas a pagur-urayan ti dua a jail guard a di man laeng nagkir-in iti panangbitog ni Pato iti bakrangna. Dinan tinaliaw dagiti kakaduana amangan ket no dina maliklikan ti agngirsi ket adda manen rason dagitoy a mangkilga kenkuana. Di ket pagaambonandanto manen. No namin-ano met a pinadasna a labanan ni Pato. Ngem bayagna la a manget-et iti tengnged daytoy— ta kasla putek met a tangtangkiran dagiti takiag ken piskelna— agkaranitaak met ti uray ania a banag iti pispis wenno teltel wenno bukotna. Adda pay daydi panangimulada iti ice pick iti bakrangna a gistayanna nakauloyan. Ngem huston sa ti kuna ti amona a maysa isuna a dakes a ruot a narigat a matay— idi kalpasan a nalasatna ti maysa a bala a nangsalbag iti kanawan nga abagana a maipuntiria koma iti amona iti naminsan a panangpalubosna iti ruangan ti kapiskeriaan.

Ngem nauman a makilinlinnugob iti daytoy a pagbaludan. Dina kayat a madadael ti kakaisuna a pigsa ken biagna kadagitoy ibilangna a nangingisit a kararua. Ta iti pammatina, adda pay gundaway a makaruar iti ditoy, ket mailabanna iti tabla ti nakapay-anna.

Ania daytoy a nakapay-anna?

Aksidente a napapatayna ni Bekbek a nobiana.

Kasano?

Kastoy: Tunggal maudi a Sabado ti bulan, mapan agpalpaliwa iti sentro. Dita a naam-ammo ken nanobiana ni Bekbek a maysa kadagiti serbidora.

Iti naudi a panagkasangayna a nairana a Biernes, pinalubosan ni Mayor Segundo Tactac nga amona a mapan aghapihapi. Masorpresa ita ni Bekbek, nakunana iti nakemna.

Daksanggasat ta isu ti nasorpresa. Ta ni Bekbek, ti patpatgenna a Bekbek, saksakloten ti maysa a lalaki, a maysa gayam kadagiti putot ni Bise-Mayor Abraham Palor a napinget a kontra partido ti amona. Immulo ti darana. Nangpidut iti natangken a sanga iti sango ti videokean, nga ipapanna itan nga intinnag ti anghel a kasigudna. Ta kasano ti kaadda lattan ti natangken a sanga iti sango ti bideokean iti igid ti kalsada nga asideg pay met iti tiendaan ti ili?

Ket iti amin a pigsana, pinuntiriana a pang-oren ti putot ti bise-mayor. Daksanggasat ta ni Bekbek ti natiruan. Siempre, naudatal sa nagkuripaspas ni Bekbek.

Daytan ti naudi a napuotanna. Idi makariing, addan iti ospital.

“Talaga a dakeska a ruot,” nakuna ni Mayor Tactac nga umis-isem. Maikadua daytan a gundaway a panangibaga ti mayor. Wen, nalasatna ti kabil nga estaltope nga impakat ti bunggoy ti putot ni Bise-Mayor Palor.

Immisem iti napait ta nalagipna ni Bekbek. Napait ta ti babai a nangikarkarianna iti langit, palanggapang met gayam. Napait ta dina man la napuruan ti lalaki a nangsaksaklot ken ni Bekbek, ti impatpategna a Bekbek.

“Saanen a nagdarum dagiti kakabagian ni Bekbek,” kinuna ti mayor. “No adda, a, ta ditay met ammo a suli ti Bisaya ti naggapgapuanna. Daydiay putot ni Bise ti nagdarum iti frustrated murder. Ngem dika madanagan, gapu ta ibilangkan a paset ti pamiliak, tulonganka— uray maibus amin a sanikuak.” Apagapaman nga impigsa ti mayor ti “uray maibus amin a sanikuak” uray duduada met laeng idi iti kuarto ti ospital.

Daksanggasat ta naabak iti kaso ket nabalud ni Asiong. Kuna man met laeng ti mayor nga aramidenna ti amin tapno mairuar iti pagbaludan. Ngem iti asi ti asino man a demonio, agingga ita, di pay nagparang ti mayor. Immay met naminsan ti maysa a badigard daytoy ket kuna daytoy a narigat no ibaga kano dagiti tattao nga inranta ti mayor nga imbaon, isuna, ni Asiong, a manglitak iti putot ti bise. Bumangsit kano no kua ti naganna kadagiti botante.

Ngem aleng-aleng kenkuana dayta. Iti laksid a dakkel met a banag ti lima a tawen a panagpaayna a babaonen sipud natay ti padi a nangampon kenkuana, ipatona lattan a gagangay latta a babaonen ti pangibilangan ti mayor kenkuana. Nga awan aniamannan no mapukaw iti sidongda. Ta mamin-ano met laeng iti mayor ti mangala iti kasukatna a para bantay iti piskeria daytoy?

Isu a perdision bagas agraman tuyo ti nakapay-anna. Double murder kano, kuna dagiti padana a balud. Pangloko dayta kenkuana dagiti padana a balud. Natay ni Bekbek a nobiana, idino a nabalud isuna; di kad’ kasla natay metten. Ta asino kano pay ngamin, aya, ti mangibilang pay kadakuada a sibibiag iti daytoy a district jail? Aminda, ur-urayenda laengen ti panangpidut kadakuada ti Munti ta mapanda kano met la umian iti provincial jail, makuna laeng a mamarkaan ti rekordda iti pagbaludan ti probinsia.

Ni la ngata Pato ti kabayagan iti daytoy a pagbaludan a nangidawat sa metten kadagiti jail guard a dida laengen yak-akar iti sabali a pagbaludan ket mayat nga isu ti para pulong iti asino man nga addaan iti tigtignay a posible a pakabuongan ti ulo dagiti guardia— ti panaglibas wenno rambol, kas pangarigan.

Inipig ti dua a jail guard nga inturong iti opisina ti Warden.

“Suertem, sal-it,” kuna ti nabakbaked ken nangisngisit. “Aglanglanga a nabaknang ‘diay kasarsarita ni Warden.”

Pimmartak ti bitek ti pusona. Daytoy sa ketdin ti nabayagen nga idawdawatna a pannakairuarna.

“Nawayawayaankan, bata!” impasabat ti botit a Warden apaman a naitangep dagiti dua a guardia ti ridaw ti de-aircon nga opisina. Inammalan daytoy ti di met nakasindi a suakona sa nagliad iti depilid a tugawna.

Kunam la no nakangngeg a tuleng ni Asiong. “Ania ti kayatyo a sawen, boss? Mabalinko ti rummuaren?” kurangna la nga agtipat ken aglagtit.

“Gapu ken ni Apo… ah…” insungona ti lalaki iti sango ti lamisaanna sa inikkatna a dagus ti suakona iti ngiwatna a kunam la no agwerret ti utekna ket malagipna ti nagan ti lalaki iti dayta nga inaramidna.

“Just call me Mister Joe, Apo Warden,” nagkurno ti lalaki. Sa timmaliaw daytoy ken ni Asiong a kurangna la nga agrukob tapno makitana ti rupa daytoy. “Asiong, siak ti nangsaka kenka,” nabangag ti kunam la no aggapu iti tukot ti daga a timek ti lalaki a nakakallugong iti nangisit a kasla cowboy iti pelikula.

Saanen a nasdaaw ni Asiong a di man laeng inikkat ti lalaki ti kallugongna uray adda iti uneg ti pasdek ta ammonan a gagangay nga awan ti babain dagiti nakangato a tattao. Ngem kamaudiananna idi naginkukudkod iti kanawan a tumengna, nasirip met laeng ni Asiong a kaing-ingas ti lalaki ti dinan malagip a naguapo a mestiso nga aktor iti telebision— mano a bulan met ngaminen a ti iruruarna laeng iti daytoy a pagbaludan ti pampanunotenna a nagangayan ti panagawaaw dagiti dadduma a lagipna.

“Ayos ngaruden?” kinuna ni Warden nga ad-adda a pangpinal ti tonadana imbes a saludsod ta pinidut daytoy ti nabungkong a sobre iti rabaw ti lamisaan daytoy sa impanalpaakna iti bangir a dakulapna.

“Manipud ita, agserbikan kaniak,” kinuna met ti lalaki, manen, iti nabangag ken kasla naggapu iti tukot ti daga a timek. Nakaperreng itan ken ni Asiong. Addaan iti ngisit dagiti mata daytoy a mangaw-awis ken ni Asiong.

“Matungpal ti pagayatam, apo,” kinuna ni Asiong, banag a nakakellaatanna a mismo gapu iti kinatalek ti panagsungbatna.


KALPASAN ti panagmeriendada, wenno pannangan ta naginnapuy ni Asiong uray alas tres iti malem, iti maysa a nagarbo a karinderia iti puseg ti ili, napanda iti maysa a di matatao a lugar— iti kamposanto ti ili. Simgar ni Asiong idi sumrekdan iti arubayan ti kamposanto ta dagus a simmiplag ti nalamiis nga angin a nangakup iti anglem dagiti nagango a ruot, naullom nga atibuor ti ipagarupna a bangkay ken no ania ditan a makadalukdok nga angot.

“Wow, nagimnasen nga angin,” kinuna ketdi ni Mister Joe ket inkidem pay daytoy ti nangipugso iti asuk ti sigarilio ket kunam la no simborio ti nagkuntirad a subsobna.

Imbabawi ni Asiong ti panagdul-ona a kunam la no dakkel a banag dayta a pagrason ti lalaki ket ibabawi daytoy ti pannakawayawayana iti pagbaludan. Inyaw-awanna ti pannakarurusokna iti panangkaradap ti imatangna kadagiti sabong ti kalunatsi, baimbain ken cadena de amor a nagtubo iti arubayan ti kamposanto. Ngem talaga a makapasidduker ti angot ken kinaulimek ti aglawlaw a pisangpisangen ti panungrungsoten a dalluyon a mangdupirdupir iti pingir ti kamposanto iti amianan. Sa pay laeng adda natiliw ti imatangna a wak iti sanga ti agarup rurog a dungon.

Ket limed a rinaem ni Asiong ti lalaki. No maysa a politiko daytoy iti probinsiada, natangken ti sangina ta awan la a pulos ti intugotna a badigard. Kasano koman no sabali a balud ti nairuarna ket sumro ti kinamauyong daytoy a balud? Di pay ketdin daytoy a lalaki koma ti maitanem iti tukot daytoy a kamposanto?

Pinaunana ti lalaki a nakataltalek met a nagturong iti ermita ti kamposanto— daytay pangidagasanda iti minatay sakbay nga itabonda. Ammona dayta ta nabayag ngarud a nagsaksakristan iti daydi Dios-ti-aluadna a padi a nangampon kenkuana.

Adda dua a tugaw a kunam la no naisangrat kadakuada iti abay ti pannakaaltar ti ermita— maysa iti tengnga sa iti kanawan nga igid ti maysa, amano a puesto koma ti sakristan no padi daytoy a lalaki. Ket daytoy a pannakaisangratna, nagsidsiddaawan manen ni Asiong ta kunam la no naisaganaan ti idadateng ti dua a parsua, ket isuda dagita.

Inyaleng-alengna man met laengen dayta a panagsiddaawna. Ad-adda ketdi a pinennekna ti panunot ken barukongna iti rag-o iti pannakawayawayanan uray kaipapanan ti panagserbina iti daytoy a lalaki nga ammona nga apagbiit met laeng. Ta amin dagitoy, napanunotnan wenno naplanonan iti pagbaludan no kasano nga itarayanna; ket ibanagna ti kalikagumna a pannakaitabla ti nagpasaranna; sa agbirok iti sabali a disso wenno lubong a pagtaklinanna ket sadiay, baliwanna manen ti agbiag kas kadawyan a parsua.

Nagpuesto ni Mister Joe iti batog ti tengnga ti altar. Awan ressat ti panagpayubyob daytoy. Nagtalinaed ketdi a nakatakder. Isu a nagtalinaed met ni Asiong a nakatakder iti batog ti tugaw iti kanawan ti altar. Naiturednan a kitaen ti tunggal tignay ti lalaki.

Adda kinaut ti kanawan nga ima ni Mister Joe iti kanigid a bakrang daytoy, iti uneg ti nangisit a lalat a diaket. Bassit a rektanggulo a nangisit a kas kadakkel ti leksionario iti simbaan nga ar-aramatenda iti misa. Inukrad ti lalaki ti kasla met telebision a ramit. Daytay ibagbagada a laptop. Basbassit la daytoy iggem ni Mister Joe.

“Ammom, Asiong,” kinuna ti lalaki a nakaturong ti imatangna iti aglanglanga a laptop. “Adda dagiti naituding nga umayko sukonen ngem naliwayak!”

Nagsidduker ni Asiong. Hired-killer met laeng daytoy? Bata dagiti politiko?

“Ania ti kayatmo a sawen, ser?” Natiliw met laeng ni Asiong ti dilana.

“Adda dagiti rebbengna nga idi koma pay a naipulang ti biagda. Ket ti maysa, isu daytoy misionmo ita.” Timmaliaw kenkuana ti lalaki. Addagita manen dagiti kas kasipnget ti rabii a mata. Imbaw-ing ni Asiong dagiti matana iti screen ti bassit a laptop. Nasdaaw iti nakitana. “Kitaem,” kinuna ti lalaki.

Iti nagtakderan ni Asiong, nalawagen a makitana ti adda iti screen. Ngem immasideg pay ni Asiong. Ket naimuttalat iti screen ti rupa ti dati nga amona!

“Ni…” nagtilmon ni Asiong.

“Wen, ni Mayor Segundo Tactac. Idi koma pay a naipulang ti biagna. Ngem daksanggasat ta naliwayak— kas nakunak.”

“Kinapudnona, ser, iti naminsan a gistayan pannakasoltingna, insanggak ti bagik.” Ti dandani pannakapaltog ti mayor ti kayatna a sawen. “Daytoy kanawan nga abagak ti natiruan ti nairanta iti pusona.” Kunam la no napagustuan a billit a nagtarawitwit ni Asiong. Sa kellaat a nagkambio: “Ta amongko ngarud ‘suna. Ket apay nga… isuna? Wenno apay a siak?”

“Ipagarupko no tungpalem amin a pagayatak?”

“Amman, a, ser. Ngem lima a tawen a pinakpakannak ni mayor. Inikkannak iti pagtaengak.”

“Buyaem daytoy…” impasango ni Mister Joe ti bassit a laptop.

Iti ipagarup ni Asiong a salas da Mayor Tactac, agiinum ti sumagmamano a lallaki. Ket karaman dita ti putot ni Bise-Mayor Palor a nagpaspasaklotan ni Bekbek. Dagus nga immulo ti darana. Awanen iti panunotna no kasano ti pannakaala wenno asino ti nangibideo iti buybuyaenna. Nangemkem.

“Kinapudnona, no nauloyam daytoy putot ni Bise, nagrambak ni Mayor Tactac ta marissingan ti kabalubal ti pamiliana. Iti pannakalasat ti putot ti bise ket nabaludka, imbando ti mayor nga awan ti nasakit a bakrangna kadagiti Palor. A pinati met dagiti Palor, ken dagiti tattao… Naawatam met ngatan, ha, Asiong?”

Ti dara nga immulo ken ni Asiong, maysa itan nga apuy a gumilgil-ayab iti panagriknana.

“’Mod’toy ngaruden ‘ta igam, ser.”


MAYSA, dua, tallo a putok ti nangpisang iti dayta a naulimek a leppas ti pangngaldaw iti ruangan ti piskeria ni Mayor Tactac. Iti isu met laeng a nagpuestuan ti mayor idi sinalbar ni Asiong ti biag daytoy.

Ngem sabali itan ti gundaway. Napan amin iti barukong ti mayor ti tallo a bala ti kalibre .38— nga itoy a gundaway, iggem ni Asiong.

Idi maarinuknok ti mayor, nagdardarasen a timmallikud ni Asiong. Kunam la no sinturon ni Judas ti parakapak ti igam dagiti badigard ti mayor. Ngem insiweten ni Asiong a nagturong iti igid ti lagoon ti ili a pangur-urayan ti imparadana a pamartaken a motorboat. Kas iti igam, inted dayta ni Mister Joe, a kasapulanna a mangisayangkat iti misionna.

Kas iti panagtarayna, nakaparpartak man metten ti panagpataray ni Asiong iti demotor a bangka. Iti ngudo daytoy a lagoon, adda tallo a babassit nga aripit ti karayan, a ti akin-tengnga, sumrekanna a mapan iti bangir nga ili. Sadiay, addanton nga agur-uray ti lugan a kuna ni Mister Joe, mangipan kenkuana iti kabesera ti probinsia.

Idi mariknana nga awanen ti alimunumon dagiti ranipak ti paltog, nagkidem ni Asiong a timmangad iti tangatang. Ngem pagam-ammuan ta dina metten maimulagat dagiti matana. Ket nariknana ti kasla maur-uram a bukotna. Ken kasla pannakabekbekkelna. Ket igupenen ti mangliwengliweng a kasipngetan…


“MANO aldawnan, Doktora?” naitimkanna ti timek ni Warden Arreola. Kayat ni Asiong ti agmulagat ngem dina kabaelan. Saan met a makapagriaw. Kayatna ti aggaraw ngem kaskasdi a dina magaraw ti uray ania a paset ti bagina uray dagiti kikitna ta patienna a nabatibat laeng.

“Ket tallon, a, Warden, sipud panangitaray dagiti taom,” timek ti babai. “Agur-urok met lattan. Adda dagiti kasta a pasientemi idin. No ni koma apongko a baket ti mangibaga, batibat, kunana, Warden.”

“Ita laeng met a makakitaak iti kastoy,” nagsanaltek ni Warden Arreola.

“Ania kadi ti sindada, Warden?”

“Daytay kano pinablad nga utong. Inibusna kano ti para kadagiti kakaduana.”

Saan payen a makapagpanunot ni Asiong. Kasla angin itan dagiti timek a sumrek iti maysa a lapayagna sa man met laengen rummuar iti maysa.

“Mano ti charge ti maysa nga aldaw?” Ni Warden Arreola.

“Ket dies mil kano, Warden, segun iti kahera.”

“Dies mil? Gardemet! Balud nga awan kaes-eskanna, agbayad ti gobierno iti dies mil iti inaldaw a di met ammo no makapuot pay? Ay, awan pagbayad ti pagbaludan! Numona ta adda narsing a benefactor ti district jail!” Naturay ti timek ni Warden Arreola.

“Asino, Warden?”

“Ni Mayor Tactac! Linitakda kano!”

Ania? nakuna ni Asiong iti panunotna. Kasla nakangngeg a tuleng.

“Gursotemon no ania dagita naikabit iti bagina kadagita nga aparato. Basta natayen, period!”

Saan, saan! Sibibiagak! inyikkisen ni Asiong— ngem is-isuna met laeng ti nakangngeg.—O

(Naipablaak iti Bannawag, Enero 23, 2012 a bilang.)