Posts

Showing posts from October, 2011

Karapote

Image
Tabag, Ariel S. Karapote. (Anthology of 13 Ilocano short stories.) Makati City: GUMIL Filipinas and Norielyn C. Tabag, 2011. Hardbound, 156 pages. Sangkabassit A Pakauna NASUERTE, kunak, kadagiti sarita a nairaman iti daytoy nga antolohia ta manmano met ti ababa a sarita nga Ilokano ti mailibro. No apay a 13, gapu ta mamatiak nga awan iti numero ti kinamalas.Manipud iti 2003 agingga iti 2010 a nasurat dagiti sarita a nairaman ditoy— nupay naipablaak iti 2011 ti “Ti Balay”. Iti ababa a pannao, nasurat dagitoy a sarita kabayatan ti umuna a dekada a panagsursuratko (naipablaak iti Bannawag ti umuna a saritak idi 2001) nga ibilangko met nga umuna nga addangko iti literatura. Kas naibagbagakon, kayatko la unay a mailibron dagitoy tapno maidalimanekkon, ken maibinglayko manen, ket marugiakon man metten ti maikadua a dekada wenno yaaddang. Sumagmamano kadagitoy ti nangabak kadagiti salip, ken naipablaaken kadagiti antolohia nga impablaak ti GUMIL Filipinas. Ngem nairamanda iti daytoy...

ILOCANO BOOKS FOR SALE

Image
WEN, ADDA PAY MAGATANG, APO! New, old, and rare Ilocano books for sale, written by Ilocano authors and published by GUMIL Filipinas and its chapters in Ilocos and Cagayan Valley regions, and in Hawaii. Pick your choice, apo: Asuncion, Juan Al., et al, eds. Nabalitokan a Tawid. (Anthology of Ilocano short stories.) Quezon City: GUMIL Filipinas, 2011. Foldcote. 198 pages. Tabag, Ariel S. Karapote. (Anthology of 13 Ilocano short stories.) Quezon City: GUMIL Filipinas and Norielyn C. Tabag, 2011. Hardbound, 156 pages. Duque, Reynaldo A. No Agsuratka iti Daniw. (How to Write Poetry). Parañaque: El Niño Publishing House, 2010. Foldcote, 290 pages. Benosa, Sherma E. Dagiti Babassit nga Alipugpog (And other Stories). Manila: NCCA and Ateneo Press, 2010. Asuncion, Juan Al., et al, eds. 29 a Napili a Sarita iti Iluko. (Anthology of 29 Ilocano short stories.) Quezon City: GUMIL Filipinas, 2010. Foldcote. 235 pages. Manuel, Joel B. and Ariel S. Tabag, eds. Kastoy nga Imbunu...

da-lá-gan

Image
dalagan (da-lá-gan) png: katre para sa bagong panganak; agdalágan pnd: pagpapalakas ng isang bagong panganak na babae Sa mga Ilokano, hindi ginagamit— madalang, kung gamitin man— ang salitang “bagong panganak” o “kapapanganak” (kaippasngay; kayyanak), dahil may mga nalilito kung ang sanggol ba o ang nanganak ang tinutukoy. Sa halip, ginagamit ang salitang ‘agdalagan’ para tukuyin ang bagong panganak na misis. May mga insidente na kapag ang Ilokano ang nakikipag-usap sa isang Tagalog at maririnig ang “bagong panganak”, malilito siya kung alin itong tinutukoy, kung ang misis ba na nanganak o ang sanggol na ipinanganak. Sa madaling sabi, maliwanag lamang sa isipan ng isang Ilokano na ang misis ang tinutukoy kung tinawag itong agdalagan. Ang agdalagan ay pagpapalakas ng bagong panganak sa isang katre na ang tawag ay dalagan. Ayon sa Iluko-English-Tagalog Dictionary (Phoenix Publishing House, 1993) ni G. Greg Laconsay, yari ito sa kawayan na sinadyang ginawa para sa ‘agdalagan’. Med...

SADDAM

Image
Saddam Sarita ni ARIEL S. TABAG Idi pay, ti palimed nga uk-ukopan ti tunggal maysa kadakuada, tumungtungraraw ti ipusna… i. NATAY kanon ni Saddam! Dayta ti dimteng kaniak a damag iti kaaddak idiay barangaymi iti dayta a Paskua 2006; nagawidak idi manipud iti Manila a pangisursuruak iti haiskul. Saan a ni Saddam Hussein a nadangkok a lider ti Iraq no di ketdi ni Buenaventura Palor, wenno Angkel Buen, daytoy a Saddam. Ta no idiay Namruangan, Sta. Maria, Cagayan a lugarmi a birngasenda uray ni Apo Jesucristo iti Papa Jesus, awan sabali nga ibilangda a Saddam no di ni Angkel Buen uray kasano ti kinalatakna idi iti lubong daytoy pudpudno a Saddam Hussein. Nakalalagip ti ipupusay ni Angkel Buen. Iti bisperas ti ipapatayna, nagmalmalem sa nagpatpatnag sa gistayan manen nagmalmalem a nagtoktokar ‘diay component-na— naikonekta met iti trumpa. Naimbag laeng ta nalpasen ti Paskua ket agsasamusam ti padaya isu a nagbalin a kasla soundtrack dagiti reunion, pabunar, ken pabuniag ti ka...

Masaker Tallo Aldaw Sakbay ti Agtapos ti Bulan

NAKABARDAY kadagiti diario ti agdama a panunot ken aw-awid dagiti umili (kuna dagiti dadduma, dagiti agiwarwarnak met laeng): ama a nangsikog iti putotna; ina a nangsamal kadagiti annakna... Idinto a dagiti agparpartuat iti samiweng, agtitiponda kadagiti sirok dagiti agrakrakaya a pasdek a masansan a pagdudukotan dagiti polis tapno maiparammag nga adda ar-aramidenda malaksid iti makilumba iti agdadagsen— iti ababa a pannao, ti mangsaklot kadagiti boksitda. Di makapagkitakit dagitoy nga agparpartuat ta aruatenda pay laeng, pammanekneken a dida maibilang itoy a gimong nga iturturong dagiti agpampanunot a polis. Dagiti pintor, iti sabali a bangir, ibistida kadagiti diding dagiti imahinasionda ngem iti aramiden a mantel dagiti politiko wenno negosiante nga agparparikut a makaduktal iti kapartakan a paggastosan. Magmagnakami a saankami nga agdidinnungpar kadagiti pasilio, lansangan ken eskinita ngem agsasallupang dagiti kayatmi a papanan ken aramiden. Aggigiddan ti idadateng dagiti a...

haikulokano dagiti sabong

:: rosas ken lirio nagsampaga't kaunggan: imnas, sagrado :: amarilio a sabong agsampagaka polebel 'toy barukong
saan a makabannog ti agdaniw. ta iti panagdaniw laeng a makainana ti mannaniw a rikna. iti panangikur-it a makarikna iti langit. ad-adda a di makainana ti mannaniw no pengdam iti panagdaniwna. ast 101711

No Bilinen ti Taaw Dagiti Dalluyon

SILALAGIP dagiti tarukoy iti rangtay a daga ket isapsapatada ti panagkinnamang koma itan dagiti silaw ti lampitaw ken ti rinibu a rimat ti siudad. Nagtengdan ti nagpatinggaan dagiti rukib ket agarapaapda kadagiti abut a mangliwengliweng a mangitunda kadakuada iti panagpatingga ti yaabut ket sitatalinaaydan nga agkukot— sinanam-ay. Kastoy met laeng dagiti umili daytoy away a mangnamnama iti parabur ti taaw. Dida impagarup nga impasngay dagiti dalluyon ti diosa ti taaw— nupay binulod dagiti matana ti balbag ti tangatang; idinto a ti buokna, ti ginget dagiti bakir: datdatlag ngarud ti pettat nga ilulutuad ti didiosen— naganantayo iti E— iti aplaya ta iwaragawagna nga inyula dagiti elektroniko a bituen. Ngem ad-adda a nakadatdatlag ti mabalin a panagawaawen ti bileg dagiti didiosen wenno naisangsangayanen ti kabaelan dagiti gagangay a tao, ayup ken ikan. Ta agpapadan dagiti parsua malaksid kadagiti bisti ken batek. Paneknekan ni E ti bilegna babaen ti panangpaltuadna iti baybay kadag...

Dagiti Proyektok a Nobela

TALLO a nobela— maysa iti prosa ken dua iti komiks wenno graphic— ti panggepko a suraten iti kabiitan a panawen. Umuna daytoy prosa. Ti working title-na ket “Sabong ti Kandaruma”. Kinapudnona, idi pay apagtapog ti 2006— kalpasan a nakapagbasaak kadagiti nobela ni Fyodor Dostoevsky— a nainawko daytoy a nobela. Ammokon ti pagtarayanna, am-ammokon dagiti karakterna. Kinapudnona, addan nasuratko a lima a chapter. Daksanggasat ta saan a nakapasa iti pagrukodan ti Bannawag idi indatagko. Awan ketdi ti planok a mangibasura. Gapu ta masayanganak iti material. Nalabit, baliwak ti estilo ti pannakasuratna. Baliwak ti kasasaad ti sumagmamano nga agbibiag. Sa idatagko manen iti editorial ti Bannawag. Apay a masayanganak la unay iti material? Naka-set ngamin daytoy iti fictitious nga ili iti Cagayan— ti Sta. Maria a mabalin a pakadagupan ti amin nga ili iti amianan-a-daya a Cagayan. Ket dagiti pasamak, nagupugop met a pasamak iti nasao a probinsia ken kabangibangna payen. Iti pattapattak, m...

panagpatubo iti pasengseng

Image
nasaem ti agpatubo iti pasengseng nalabit gapu ta lumtuad iti suli ti kanigid a gugot iti puon ti urat a kumamang iti puso bettakenna ti lasag iti panga, ken agluptak ti agarup amin nga uneg ti ngiwat— narigat ti agngalngal; agramaram ti sakit iti tengnged, teltel, iti sibubukel a rupa agingga iti tagainep. iti panagtubo ti pasengseng, malagipmo dagiti naglabas a nasasaem a kanito: ti pannakadilnak ti dilam iti kape a kinirog a bagas, ti pannakagasangmo iti silit’ sairo, ti damo a pannakapaay ken ni ayat, ti pannakatagibassit iti sango ti klase, wenno iti sango ti katalonan a mangiparparupa a makitaltalonka laeng ket isuna ti akinkukua iti talon, ti pannadunggiar ti tumeng gapu iti pannakatulid ti damo nga isasakaymo iti bisikleta wenno ti pannakasagud ti abagam iti panagwang-it ti di pay nakapon a bumaro a nuang, ti pannakakugitmo wenno ti kantiaw dagiti kapatadam a limnek ti mabagbagim gapu ta mabutengka iti labaha, ti pannakaareglo dagiti nangtagbat iti maysa...