Kultura: Pakatipunan ti pagsiriban ken kinasiasinno ti gunglo -- Zafaralla
Ni MA. ROSE A. CABIE
GMM PRO/ GF Director
QUEZON CITY -- Impaganetget ni Dr. Paul Blanco Zafaralla, maysa kadagiti manmano a mabigbig nga art critic ti pagilian, ti kinapateg ti kultura a mangiladawan iti kinasiasino ti ania man a gunglo a pakaisupadianna kadagiti sabali.
Dayta ti bugas ti dandani maysa nga oras a lektiurna iti nailian a kombension ti GUMIL Filipinas, ti gunglo dagiti mannurat nga Ilokano iti Filipinas ken ballasiw taaw, a naangay iti Our Lady of the Angels Franciscan Seminary iti Novaliches ditoy a siudad.
Ti tema ti dua nga aldaw a kombension dagiti mannurat, ti maika-41 a tinawen a panagtataripnongda nanipud nanipud idi 1968, a nagpatingga idi Domingo Kinnit (Easter), isu ti: "Pluma: mangtagiben kannawidan, mangsaluad nakaparsuaan."
Iti lektiur ni Zafaralla, retirado a Professor 10 iti University of the Philippines 'iti Los Banos, kinunana a ti kultura ket maysa a balikas ken pakabuklan naruay a garit babaen ti tao, lugar, panawen, ar-aramid ken di ar-aramid.
Kasta metten, kinunana, dagiti pampanunot ken di pampanunoten, rikna ken di rikriknaen, sao ken di sasawen, ken dadduma pay a langa ken idiar ti sinnupangil.
"Iti sabali a pannao, ti kultura ti pakadagupan ti amin a pagsiriban ken kinasiasino ti ania man a gunglo ti tao a mangidasig kadakuada kadagiti dadduma," kinuna ni Zafaralla, autor ken editor ti nadumaduma a libro maipanggep iti arte.
Innayonna: "Maipinget ti kultura kadagitoy a gapuanan ni Ilokano iti arte: literatura, abong, musika, pinintaan, sirib iti panagikitikit (LAMPS).
"Maalubog dagiti sumagmamano a LAMPS iti Kailokuan a gapuanan ni Ilokano, wenno maipanggep kenkuana. Kangrunaan a panggep: Ania ti ingas ti kultura ni Ilokano, no adda man, a nailaga kadagiti LAMPS?"
Sinaggaysa ni Zafaralla a trinatar no ania ti kultura ni Ilokano a nailanad kadagiti sumagmamano a literatura, kangruinaan ti daniw, manipud maika-17 a siglo agingga iti agdama; ti kultura ni Ilokano a nailaga kadagiti abong manipud punganay agingga iti maika-19 a siglo.
Kasta pay a bininsabinsana no ania ti kultura ni Ilokano a nayurnos kadagiti musika babaen ti samiweng ken balikas; ania ti kultura ni ilokano a nailadawan kadagiti pintura manipud maika-19 agingga iti maika-20 a siglo.
Ket saanna met a pinanawan ti kultura ni Ilokano a naimuli kadagiti bunga ti siribna iti panagkitikit.
"Lagipentayo," kinuna ni Zafaralla, tubo ti Pinili, Ilocos Norte ngem agnaeden 'diay Los Banos, "ti kinuna ti maysa a masirib a taga-Laud idi punganay: No naisaon ken naarmiden ti amin, daytoy laeng ti mabati: Kultura."
Naglektiur met iti kombension da Zacarias Sarian, taga Batac, Ilocos Norte ken Ramon Magsaysay Awardee nga agsursurat iti linawas a magasin a Bannawag; Ron Bryant, premiado nga Independent Filmmaker; ken Dr. Abercio Rotor.
Nagbasa met iti daniw da Rose Cruz Daproza, maysa kadagiti delegado manipud GUMIL Hawaii; Dr. Fernando B. Sanchez, 2006 Pedro Bucaneg Awardee ken Saribitniw King idi 2005; ken Prof. Honor Blanco Cabie, agdama a Saribitniw King, mangisursuro iti literatura ken panagiwarnak iti napalabas a 30 a tawen.
Malaksid kadagiti taga-amianan ti Luzon ken Metro Manila, nagatendar met iti kombension dagiti dadduma a mannurat iti Hawaii, Greece, Italia ken New Jersey.
GMM PRO/ GF Director
QUEZON CITY -- Impaganetget ni Dr. Paul Blanco Zafaralla, maysa kadagiti manmano a mabigbig nga art critic ti pagilian, ti kinapateg ti kultura a mangiladawan iti kinasiasino ti ania man a gunglo a pakaisupadianna kadagiti sabali.
Dayta ti bugas ti dandani maysa nga oras a lektiurna iti nailian a kombension ti GUMIL Filipinas, ti gunglo dagiti mannurat nga Ilokano iti Filipinas ken ballasiw taaw, a naangay iti Our Lady of the Angels Franciscan Seminary iti Novaliches ditoy a siudad.
Ti tema ti dua nga aldaw a kombension dagiti mannurat, ti maika-41 a tinawen a panagtataripnongda nanipud nanipud idi 1968, a nagpatingga idi Domingo Kinnit (Easter), isu ti: "Pluma: mangtagiben kannawidan, mangsaluad nakaparsuaan."
Iti lektiur ni Zafaralla, retirado a Professor 10 iti University of the Philippines 'iti Los Banos, kinunana a ti kultura ket maysa a balikas ken pakabuklan naruay a garit babaen ti tao, lugar, panawen, ar-aramid ken di ar-aramid.
Kasta metten, kinunana, dagiti pampanunot ken di pampanunoten, rikna ken di rikriknaen, sao ken di sasawen, ken dadduma pay a langa ken idiar ti sinnupangil.
"Iti sabali a pannao, ti kultura ti pakadagupan ti amin a pagsiriban ken kinasiasino ti ania man a gunglo ti tao a mangidasig kadakuada kadagiti dadduma," kinuna ni Zafaralla, autor ken editor ti nadumaduma a libro maipanggep iti arte.
Innayonna: "Maipinget ti kultura kadagitoy a gapuanan ni Ilokano iti arte: literatura, abong, musika, pinintaan, sirib iti panagikitikit (LAMPS).
"Maalubog dagiti sumagmamano a LAMPS iti Kailokuan a gapuanan ni Ilokano, wenno maipanggep kenkuana. Kangrunaan a panggep: Ania ti ingas ti kultura ni Ilokano, no adda man, a nailaga kadagiti LAMPS?"
Sinaggaysa ni Zafaralla a trinatar no ania ti kultura ni Ilokano a nailanad kadagiti sumagmamano a literatura, kangruinaan ti daniw, manipud maika-17 a siglo agingga iti agdama; ti kultura ni Ilokano a nailaga kadagiti abong manipud punganay agingga iti maika-19 a siglo.
Kasta pay a bininsabinsana no ania ti kultura ni Ilokano a nayurnos kadagiti musika babaen ti samiweng ken balikas; ania ti kultura ni ilokano a nailadawan kadagiti pintura manipud maika-19 agingga iti maika-20 a siglo.
Ket saanna met a pinanawan ti kultura ni Ilokano a naimuli kadagiti bunga ti siribna iti panagkitikit.
"Lagipentayo," kinuna ni Zafaralla, tubo ti Pinili, Ilocos Norte ngem agnaeden 'diay Los Banos, "ti kinuna ti maysa a masirib a taga-Laud idi punganay: No naisaon ken naarmiden ti amin, daytoy laeng ti mabati: Kultura."
Naglektiur met iti kombension da Zacarias Sarian, taga Batac, Ilocos Norte ken Ramon Magsaysay Awardee nga agsursurat iti linawas a magasin a Bannawag; Ron Bryant, premiado nga Independent Filmmaker; ken Dr. Abercio Rotor.
Nagbasa met iti daniw da Rose Cruz Daproza, maysa kadagiti delegado manipud GUMIL Hawaii; Dr. Fernando B. Sanchez, 2006 Pedro Bucaneg Awardee ken Saribitniw King idi 2005; ken Prof. Honor Blanco Cabie, agdama a Saribitniw King, mangisursuro iti literatura ken panagiwarnak iti napalabas a 30 a tawen.
Malaksid kadagiti taga-amianan ti Luzon ken Metro Manila, nagatendar met iti kombension dagiti dadduma a mannurat iti Hawaii, Greece, Italia ken New Jersey.
Comments
Post a Comment