’Maykayon Ta Agmulatayo iti “Bannawag Diamond Jubilee Tree”!

Ngato: Dagiti mangisursuro iti CNHS bayat ti pananggaburda iti puon ti kaimulmula a “BANNAWAG Diamond Jubilee Tree”. Akingngato: Dagiti lider-estudiante ti Caliguian National High School sakbay ti seremonia iti panagmula iti “BANNAWAG Diamond Jubilee Tree” iti solar ti pagadalanda.



Da EDNA A. LACERONA ken MA. THERESA P. LACBAYAN

Boluntario a gannuat dagiti mangitantandudo kadagiti napipintas a galad ken kannawidan ni Ilokano…


RINIWRIWRIW nga agbasbasa ti mangbigbigbig iti naindaklan nga akem ti BANNAWAG iti pannakapadur-as ti pagsasao ken kultura ni Ilokano. No amirisen ti pakasaritaan dagiti kangrunaan a pagsasao iti pagilian, mapaliiw a ti Iluko ti maysa kadagti kaurnosan ken kapasnekan iti pannakataginayon, pannakaparang-ay ken pannakailungalongna.
Maitudtudo a ti BANNAWAG ti kapigsaan a ramit iti pannakaisayangkat ti panagdur-as ti pagsasao dagiti nagaget ken naandur nga Ilokano. Ken numan pay nairanta ti magasin a pagbasaan kadagiti orihinal a probinsia ti Ilokos iti amianan a laud a Luzon idi 1934, kasla apuy daytoy a nagkayamkam kadagiti asideg a rehion ti Cordillera, Tanap ti Cagayan, amianan a paset ti Tengnga a Luzon, Mindoro ken Mindanao ken uray pay iti Abagatan a Daya ti Asia, Hawaii ken dadduma pay a paset ti Estados Unidos, Canada ken kadagiti pagilian iti Europa a nagdappatan dagiti managdaliasat nga Ilokano.
Iti dandanin ag-75 a tawenna (napetsaan iti Nobiembre 3, 1934 ti umuna a bilang ti BANNAWAG), adun ti dimmur-asan ti magasin a namagbalin itoy a maipagpannakkel ti akemna a mangidanon iti impormasion, linglingay ken pammaregta kadagiti riniwriw nga agbasbasa. Dagitoy ti rason nga ar-aramaten ti Departamento ti Edukasion ti magasin a maysa kadagiti kangrunaan a babasaen kadagiti pagadalan. Opisial nga inrusat ti Tanap ti Cagayan daytoy a gannuat a kas paset ti programana iti pannakaparegta ti reading program ti ahensia ken iti pannakaparang-ay ti kultura dagiti Ilokano.
Ken kas pangbigbig iti kinapateg ti BANNAWAG kadagiti Ilokano iti Cagayan, nairubuat met laeng iti Tanap ti historikal a panagmula iti kayo a kas panglagip iti maika-75 nga anibersario ti magasin. Panggep daytoy a tree planting ti pannakaimula, agingga iti Nobiembre 3, 2009, ti 75 a palakay dagiti primera klase a kayo a kas iti narra ken sagat agraman dagiti manayon nga agbunga a kayo a kas iti mangga, saan laeng nga iti Tanap, no di pay ket kadagiti sabsabali a lugar a nagdappatan ni Ilokano.
Ti Calaoagan Dackel National High School ken ti Gattaran Central School District ti Gattaran, Cagayan ti immuna a nagitukit iti palakay a sinaksian dagiti agad-adal ken mangisursuro idi Hunio 2, 2009. Impanguluan ni Marcela Dy Go, sigud a prinsipal, ken Virginia N. Saguilig, agdama a head teacher, ken Corazon G. Lumelay, Master Teacher ken Event Coordinator, ti pannakaimula ti “BANNAWAG Diamond Jubilee Tree”.
Da District Supervisor Zenaida P. Alejo ken Prinsipal Wilfredo T. Juan ti nangibagi kadagiti 16 a pagadalan iti Gattaran Central Elementary School District ti pannakaimula ti palakay a pagyaman ken pangbigbigda kadagiti naitulong ti BANNAWAG iti panagdur-as ni Ilokano. Iti met laeng kampus ti Calaoagan Dackel National High School ti nangimulaanda iti palakay.
Iti sumaruno nga aldaw, Hunio 3, 2009, immula met ti Santo Niño (Faire) Elementary School District dagiti palakay a sagat a kas pannakipagrambakda iti Diamond Jubilee ti BANNAWAG. Impanguluan daytoy ni District Supervisor Marfuria O. Ugaddan a dinar-ayan amin nga school heads ti distrito. Gapu iti kinapateg daytoy nga aktibidad, dimmar-ay met iti tree planting ti kura paroko ti Santo Niño de Faire a ni Fr. Nathaniel O. Malana ken dagiti nangibagi iti Santo Niño High School a da Lirio T. Fernandez ken Joy M. Remolacio.
Idi Hunio 4, 2009, insayangkat met ti Caliguian National High School, Burgos, Isabela ti seremonia ti BANNAWAG Diamond Jubilee Tree Planting. Ni Prinsipal Esther A. Baccay, a binayabay dagiti department heads Gloria B. Agustin ken Dedicacion M. Borromeo, ti nangidaulo iti tree planting a nakipartisiparan dagiti mangisursuro ken lider-estudiante. Tema daytoy a tree planting iti daytoy a paset ti Isabela ti “Panagraem iti BANNAWAG, Panagraem ken ni Ilokano.”
Gapu iti di pannakadar-ay dagiti kameng ti editorial ti BANNAWAG kadagiti tree planting ceremonies, ni Dr. Jim P. Domingo, mannurat iti BANNAWAG, ti naawis a nangibagi kadakuada.
Iti panagsarita ni Domingo kadagiti ritual ti panagmula, dinayawna dagitoy nga aramid ti pannakipagrambak dagiti pagadalan iti mapaspasangasangan nga anibersario ti BANNAWAG. Kas maysa nga internasional a histo-cultural researcher, pinasingkedan ni Domingo nga agpayso nga iti panangidanon ti BANNAWAG iti impormasion, linglingay ken pammaregta kadagiti Ilokano iti agduduma a paset ti lubong, naidaydayaw ken napatalged dagiti di mabilang a kinangayed ti naandur a kababalin ni Ilokano.
Dinakamat pay ni Domingo a maysa a naindaklan a paset ti maysa a panagrambak ti panagmula iti kayo. Kinunana a dagiti laeng kayo ti sibibiag a parsua a natural a mangsunson iti kaunggan a paset ti daga tapno yaonna ti pagsayaatan para kadagiti dadduma pay a parsua. Dagiti kano pay kayo ti taeng dagiti didiosen ket itinto panagkankanta dagiti billit nga agdisso kadagiti sanga ken panaglinong iti sirok dagiti kayo, maidirdir-into met ti pannakaisaknap ti pannakaipateg ken pammati, saan laeng a ti BANNAWAG no di pay ket ti sibubukel a puli ni Ilokano ta nagbalinen a paset ti tunggal Ilokano dagiti panggep ken sirmata ti nagasin.
Iti agdama, adu metten a gobierno lokal iti Amianan a pakaibilangan dagiti probinsia ti Nueva Vizcaya, Quirino, Kalinga ken Apayao ti agkuna nga interesadoda met a mairaman dagiti lugarda a pakaimulaan ti “BANNAWAG Diamond Jubilee Tree” tapno maipalpalagip met a kanayon kadakuada ti kinangayed ti pannakikaykaysada kadagiti kapulianda nga Ilokano bayat ti panangtakuatda manen iti ramut ken kannawidanda.--O

(Naipablaak iti Bannawag, Hunio 2, 2009, pp. 24-25.)