Maipanggep iti Panagusar iti Imahe iti Daniw


MASANSAN nga ibalakadko kadagiti agdadamo a mannaniw ti panagusar iti imahe kadagiti daniwda. Tapno masurayan daytoy a balakad, kayatko nga ibinglay no kasano nga inrugrugi ni Ezra Pound iti Imagism movement. Ipatarusko iti Ilokano daytoy kinaw-idko a paset iti pakasaritaan ti biagna:

“Naamirisna a tapno mabaliwan ti estruktura ti lengguahem, masapul a mabaliwan ti wagas ti panagpanunot ken panangkitam iti lubong. Bayat ti panagnaedna iti Church Walk idi1912, rinugian da Pound, Aldington, ken Doolittle dagiti kapanunotan maipanggep iti lengguahe a nagbalin idi agangay nga Imagism movement. Ti gagemna ket kinalawag: pananglaban kontra iti abstraksion, romantisismo, retorika, pannakabaligtad ti urnos ti balikas, ken sobra a pannakausar ti pangiladawan a balikas. Idi agangay, inako ni Pound nga iti panagsasaringit wenno nasapa a kalgaw ti 1912, nagtutunosda iti tallo a pammati (principle):

1. Direkta a panangtratar iti “banag” subjective man wenno objective.

2. Saan nga agusar iti balikas a saan a makatulong iti panagipresentar.

3. Mainaig iti ritmo wenno aweng: ti agpartuat iti urnos ti nainsamiwengan a grupo dagiti balikas, saan ketdi nga iti urnos ti metronome wenno addaan rukodna.

Maliklikan dagiti sobra a balikas, partikular dagiti pangiladawan a balikas, ken dagiti ekspresion kas iti "nasisipnget a daga ti kappia,” a para kenkuana (ni Pound), palidemenna ti imahe babaen ti panamagnayon iti abstact ken kongkreto. Insuratna a ti natural a banag ket kankanayon nga isu ti “umisu a simbolo.” Masapul a dagiti mannaniw “maaliaw iti abstraksion,” ken masapul a dina istoriaen manen iti mediocre wenno kuankuansit (sinsinan/sinasadut) a panagberberso no ania ti naistorian a nasayaat babaen ti prosa.

Ilawlawagko laeng bassit dagiti tallo a principle.

Iti umuna, kayatna a sawen a trataren a direkta no ania dayta a banag a saanen a palpalikawan kadagiti pangiladawan a balikas a no dadduma, ad-adda pay a makatikaw ta umadayo iti iladladawan a banag.

Iti maikadua, ikkaten dagiti sagursor a balikas a saan met a makatulong iti panangiladawan iti maysa a banag.

Iti maikatlo, saanen nga agmetmetro nangruna no marigatan tapno saan nga agparang a napilpilit laeng ti linia. Kagurak man dagiti mangputol iti “dagiti” kas “dag’ti” kada “samiweng” kas “sam’weng” ken dadduma pay a mapilpilit a panagputol tapno laeng sumakto iti bilang wenno rukod ti linia.#





Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

VOICE TAPE

Image
VOICE TAPE   Kuwento ni ARIEL SOTELO TABÁG (Updated Version) Photo credit:  ask.metafilter.com NITONG pinakahuling bakasyon ko sa bayan kong Santa Teresita sa Cagayan, nanariwa ang alaala ko labingwalong taon na ang nakararaan—iyong taon na may nangyari kay Tito Ato, ang kapatid ni Nanay na sumunod sa kaniya.   Noong hinahanap namin ni Nanay ang mga sertipiko ng mga awards ko sa elementarya at hayskul para magamit ko bilang pampakapal ng credentials ko bilang titser sa Maynila, may ‘ibang bagay’ pa kaming nahanap.   Sabi ni Nanay, inilagay niya ang mga sertipiko sa lumang envelope bag na may markang LA na napanalunan niya sa pagkaskas ng balat ng nasabing brand ng sigarilyo. Nang mahanap at mabuksan namin ang bag, wala ang mga sertipiko.   Iyon   pala, nakarolyo at nakasilid ito   sa isa sa apat na piraso ng buho na pinaglagyan ni Nanay ng aming birth certificate . (Tatlo lang kaming magkakapatid at hindi na sila sumagad sa...
Adda pay nayonna

ARIEL SOTELO TABAG

Image
ARIEL SOTELO TABAG (born August 16, 1978), is an Ilokano fictionist, poet, editor, and translator. He has received awards for his Ilokano literary works. He is the author of Karapote (collection of Ilokano short stories), Ay, Ni Reberen! (novel in Ilokano), Panangarakup iti Ipus ti Layap (collection of Ilokano poetry), Kapessat ti Bagis (novel in Ilokano), and Panangsapul iti Puraw a Kabalio (novel in Ilokano). He has also translated in Filipino: Samtoy, an anthology of Ilokano short stories, two dramas of Mena Pecson Crisologo, and the Ilokano epic Biag ni Lam-ang (The Life of Lam-ang). He works as Editorial Staff of Bannawag, the Ilokano literary magazine. As a musician, he plays bass guitar for Ilokano band Manong Diego (formerly Samtoy). With Mighty C. Rasing, another Ilokano writer-musician, they started Danirock, a poetry performance with rock music. Life Tabag was born on 16 August 1978 in Villa, Santa Teresita, Cagayan, Philippines. He finished his AB Philosophy (1999) ...
Adda pay nayonna

KARAPOTE (UDPATED)

KARAPOTE (KAPORRITI) Sarita ni ARIEL SOTELO TABÁG   NAYANAKAK a suni. Wenno immun-una dagiti sakak a rimmuar ngem ti ulok idi ipasngaynak ni nanang. Dayta ti kuna da nanang ken Lilang Balling, ti baket a mangngilut ken lumulualo a nangpaltot kaniak. Isu kano nga adda bileg dagiti dakulapko. Aprosak laeng ti tengnged a naitdalan— daytay nasiitan iti karabukob—dagus a sumuroten ti siit iti maminsan laeng a panagtilmon.   Manmano kano ti kas kaniak. Isu a nagasatak kano—nga isu met ti panagkunak. Mapatangam la ketdi dagiti addangmo, awanen ti nagasgasat ngem sika, kinuna ngarud ti naam-ammok a lakay a mammalad naminsan a naipasiarak iti kabangibang nga ili. Adda ketdi daydi dinakamatna a nasuerte met a padak ngem diakon malagip.   Ngem mamatiak iti kinuna ti lakay. Siguradoak a kasingin dayta ti kinalaingko a mangngilut wenno mammullo. Adu ti kalugarak nga umanamong iti dayta.   Naminsan, awan pay sangapulok idi, naluspiko ni tatang bayat ti panagar-ar...
Adda pay nayonna