Usaren ti nakayanakan a pagsasao tapno mapadur-as ti panagadal – Lapus
Impakaammo ni Sekretario Jesli Lapus a pagannurotan itan iti Departamento ti Edukasion ti pannakausar ti nakayanakan a pagsasao a kas kangrunaan a lengguahe iti panagisuro manipud iti pre-school agingga iti di nababbaba ngem maikatlo a grado.
Winaswas ti Dep-Ed Order No. 74, series of 2009, ti 35 anios a direktiba iti dua a lengguahe a panagisuro a naipaulog idi dekada 70 a nakaibilinan nga Ingles ken Filipino laeng dagiti lengguahe a pagisuro. Saan nga Ingles wenno Filipino ti umuna a lengguahe (L1) ti kaaduan a Filipino.
Kinuna ni Lapus a panggep daytoy naisangsangayan a pagannurotan a maam-ammo kas mother tongue-based multilingual education (MLE) ti mangpadur-as iti edukasion ken mangitandudo iti Edukasion para iti Amin wenno Education for All (EFA).
Inagapadna dagiti takuat kadagiti internasional ken lokal a panagsukisok, a kas nagbatayan itoy baro a pammilin ti DepEd:
• Nalaklaka a makapidut dagiti agad-adal kadagiti reading skills no usarenda ti umuna a lengguahe (L1) ngem no ti koma maikadua a lengguahe (L2) ti usarenda;
• Naparpartak a makaadal dagiti agad-adal (pupils) iti L2 kas iti Ingles no mangrugi dagitoy nga agsao, agbasa ken agsurat iti L1.
• Naparpartak a mapadur-as dagiti agad-adal ti kabaelanda iti panangawat (iti maisursuro), lengguahe ken akademia iti bukodda a lengguahe ngem iti maikadua a lengguahe.
Iti babaen ti baro a pammilin, maisuro ti Filipino ken Ingles kas agsabali a nga asignatura kadagiti nababa a grado, ken mausarto a pagisuro inton “nakasaganan” dagiti estudiante. Kayatna a sawen, inton agimetdan iti naan-anay a pannakatarus iti dua a maikadua a lengguahe (Filipino ken Ingles), kas ikeddeng ti DepEd. Agtalinaed a kangrunaan a pagisuro ti Ingles ken Filipino iti haiskul, ket agpaay ti bukod a pagsasao kas katulongan a pagisuro.
Linawlawagan ketdi ni Lapus a mayimplimentar laeng ti MLE iti agpang ti eskuela, dibision ken rehion apaman a maragpatda dagiti kondision. Mairaman ditoy ti pannakaisaad ti mausar nga ortograpia wenno sistema iti ispeling; ti pannakabukel ti grupo teknikal a mangbantay iti pannakayimplimentar ti programa; ti pannakapadur-as, pannakapartuat ken pannakaiwaras dagiti material mainaig iti kultura a nasurat iti bukod a lengguahe; pannakasanay iti MLE dagiti titser; ti pannakausar ti L1 iti panagarisit wenno panageksamen; ken naan-anay a pannakipartisipar ken suporta manipud iti LGU, nagannak ken komunidad iti babaen ti konsepto ti school-based management. Saknapen met ti baro a pammilin ti alternative learning systems ken dagiti eskuela madaris.
Nabayagen a kidkiddawen dagiti edukador a Filipino ken eksperto iti lengguahe ti panagbalbaliw iti pagannurotan iti lengguahe a maus-usar iti edukasion. Dinakamatda a ti panagsupadi dagiti lengguahe iti pagtaengan ken eskuelaan ti kangrunaan a makagapu iti panagrugnay ti agpang ti pannakaammo, nangato a porsiento dagiti drop-out, ken nababa a resulta ti pannakasursuro dagiti Filipino nga estudiante (pupils).
Dinakamat ni Dr. Ricardo Ma. Nolasco iti UP Department of Linguistics a dua iti tallo a Filipino, manipud iti 10 agingga iti 64 anios, ti di makaawat iti basbasaenda, kas maibatay iti surbey ti 2003 FLEMMS. Segun iti resulta ti national career assessment examination (NCAE) iti 2008-2009, ti panagawatda iti basbasaenda ken kabaelanda nga agsao dagiti estudiante iti 4th year high school ket adda iti 49.1 ken 43.0 kas panagsagannada kadagiti eskuela publika, idinto a 57.9 ken 52.1 kadagiti pribado a pagadalan.
Dinayaw ni Dip. Magtanggol T. Gunigundo I iti Maikadua a Distrito iti Valenzuela ni Lapus iti panangamirisna met laengen kadagiti takuat iti panagsukisok iti lengguahe ken saan a nangnamnama lattan kadagiti saosao. Kuna ti diputado a salakniban ti baro a pammilin ti karbengan dagiti Filipino nga ubbing a maadalan iti bukodda a lengguahe, bayat met ti panangbangon dagitoy iti natibker a pundasion iti pannakasursuro iti Ingles ken Filipino kas lengguahe iti nawadwada a komunikasion. Ginutigotna met dagiti padana a diputado a mangilatang dagitoy iti paset ti countryside development fund dagitoy para iti pannakasanay dagiti titser ken material iti panagisuro a pakausaran ti bukod a pagsasao.
Bannawag, Agosto 3, 2009. Basaen ti Ingles ken kompleto a bersionna iti http://pakarsoniasseng.blogspot.com/2009/07/use-mother-tongue-to-improve-learning.html
Winaswas ti Dep-Ed Order No. 74, series of 2009, ti 35 anios a direktiba iti dua a lengguahe a panagisuro a naipaulog idi dekada 70 a nakaibilinan nga Ingles ken Filipino laeng dagiti lengguahe a pagisuro. Saan nga Ingles wenno Filipino ti umuna a lengguahe (L1) ti kaaduan a Filipino.
Kinuna ni Lapus a panggep daytoy naisangsangayan a pagannurotan a maam-ammo kas mother tongue-based multilingual education (MLE) ti mangpadur-as iti edukasion ken mangitandudo iti Edukasion para iti Amin wenno Education for All (EFA).
Inagapadna dagiti takuat kadagiti internasional ken lokal a panagsukisok, a kas nagbatayan itoy baro a pammilin ti DepEd:
• Nalaklaka a makapidut dagiti agad-adal kadagiti reading skills no usarenda ti umuna a lengguahe (L1) ngem no ti koma maikadua a lengguahe (L2) ti usarenda;
• Naparpartak a makaadal dagiti agad-adal (pupils) iti L2 kas iti Ingles no mangrugi dagitoy nga agsao, agbasa ken agsurat iti L1.
• Naparpartak a mapadur-as dagiti agad-adal ti kabaelanda iti panangawat (iti maisursuro), lengguahe ken akademia iti bukodda a lengguahe ngem iti maikadua a lengguahe.
Iti babaen ti baro a pammilin, maisuro ti Filipino ken Ingles kas agsabali a nga asignatura kadagiti nababa a grado, ken mausarto a pagisuro inton “nakasaganan” dagiti estudiante. Kayatna a sawen, inton agimetdan iti naan-anay a pannakatarus iti dua a maikadua a lengguahe (Filipino ken Ingles), kas ikeddeng ti DepEd. Agtalinaed a kangrunaan a pagisuro ti Ingles ken Filipino iti haiskul, ket agpaay ti bukod a pagsasao kas katulongan a pagisuro.
Linawlawagan ketdi ni Lapus a mayimplimentar laeng ti MLE iti agpang ti eskuela, dibision ken rehion apaman a maragpatda dagiti kondision. Mairaman ditoy ti pannakaisaad ti mausar nga ortograpia wenno sistema iti ispeling; ti pannakabukel ti grupo teknikal a mangbantay iti pannakayimplimentar ti programa; ti pannakapadur-as, pannakapartuat ken pannakaiwaras dagiti material mainaig iti kultura a nasurat iti bukod a lengguahe; pannakasanay iti MLE dagiti titser; ti pannakausar ti L1 iti panagarisit wenno panageksamen; ken naan-anay a pannakipartisipar ken suporta manipud iti LGU, nagannak ken komunidad iti babaen ti konsepto ti school-based management. Saknapen met ti baro a pammilin ti alternative learning systems ken dagiti eskuela madaris.
Nabayagen a kidkiddawen dagiti edukador a Filipino ken eksperto iti lengguahe ti panagbalbaliw iti pagannurotan iti lengguahe a maus-usar iti edukasion. Dinakamatda a ti panagsupadi dagiti lengguahe iti pagtaengan ken eskuelaan ti kangrunaan a makagapu iti panagrugnay ti agpang ti pannakaammo, nangato a porsiento dagiti drop-out, ken nababa a resulta ti pannakasursuro dagiti Filipino nga estudiante (pupils).
Dinakamat ni Dr. Ricardo Ma. Nolasco iti UP Department of Linguistics a dua iti tallo a Filipino, manipud iti 10 agingga iti 64 anios, ti di makaawat iti basbasaenda, kas maibatay iti surbey ti 2003 FLEMMS. Segun iti resulta ti national career assessment examination (NCAE) iti 2008-2009, ti panagawatda iti basbasaenda ken kabaelanda nga agsao dagiti estudiante iti 4th year high school ket adda iti 49.1 ken 43.0 kas panagsagannada kadagiti eskuela publika, idinto a 57.9 ken 52.1 kadagiti pribado a pagadalan.
Dinayaw ni Dip. Magtanggol T. Gunigundo I iti Maikadua a Distrito iti Valenzuela ni Lapus iti panangamirisna met laengen kadagiti takuat iti panagsukisok iti lengguahe ken saan a nangnamnama lattan kadagiti saosao. Kuna ti diputado a salakniban ti baro a pammilin ti karbengan dagiti Filipino nga ubbing a maadalan iti bukodda a lengguahe, bayat met ti panangbangon dagitoy iti natibker a pundasion iti pannakasursuro iti Ingles ken Filipino kas lengguahe iti nawadwada a komunikasion. Ginutigotna met dagiti padana a diputado a mangilatang dagitoy iti paset ti countryside development fund dagitoy para iti pannakasanay dagiti titser ken material iti panagisuro a pakausaran ti bukod a pagsasao.
Bannawag, Agosto 3, 2009. Basaen ti Ingles ken kompleto a bersionna iti http://pakarsoniasseng.blogspot.com/2009/07/use-mother-tongue-to-improve-learning.html
Comments
Post a Comment